TerrAgenda bijeenkomst 29 juni
Op maandag 29 juni 2020 kwamen 65 stakeholders op het gebied van de bodem in Nederland samen om de TerrAgenda vorm te geven. Wetenschappers, adviseurs vanuit boerenorganisaties, vertegenwoordigers vanuit maatschappelijke organisaties en andere experts kwamen digitaal bijeen met één doel: samenwerken aan duurzame en vitale bodems in Nederland; van belang om voedsel te verbouwen, biodiversiteit en het tegengaan van het broeikaseffect.
De bijeenkomst is een initiatief van Rijkswaterstaat en het Initiatief Bewust Bodemgebruik en werd georganiseerd door Het Groene Brein. Verschillende belangrijke vragen kwamen langs: hoe gaan we bodemdegradatie tegen? Kunnen we de bodem een stem geven in besluitvorming? Wat moet Nederland doen om de SDG’s op het gebied van de bodem te halen?
De gespreksleiding was in handen van Anouschka Laheij en cabaretier Barbara Breedijk verzorgde de nodige muzikale adempauzes.
“De bodem in Nederland is als een sumoworstelaar”
“Uiteindelijk moet jullie input van vanmiddag leiden tot een nieuwe TerrAgenda, die op 25 november wordt aangeboden aan staatssecretaris Stientje van Veldhoven. Op die dag is er ook ruimte voor alle deelnemers om te laten zien welke projecten er al bestaan, wat je verder nog zou willen oppakken en met wie je dat zou willen doen. ”, aldus, Margot de Cleen, senior adviseur bodem en water bij Rijkswaterstaat én lid van de kerngroep Initiatief Bewust Bodemgebruik. “Hopelijk kunnen we tot een TerrAgenda komen die niet alleen inhoudelijk goed is, maar ook door iedereen wordt onderschreven zodat we ook tot concrete actie kunnen komen.”
Bodemambassadeur Kien van Hövell van Landgoed Grootstal trapte de bijeenkomst inhoudelijk af: “De eerdere TerrAgenda heeft veel bijgedragen aan de bewustwording over de essentiële waarde van een gezonde bodem. Maar nu is het tijd om spijkers met koppen te slaan. De tijd dringt. Hoe meer tijdsdruk we hebben, hoe moeilijker het is om creatief te zijn in het vinden van oplossingsruimte.”
Wim van der Putten, hoogleraar bodemecologie aan de Wageningen Universiteit, onderschreef de urgentie om landdegradatie tegen te gaan: “De landbouwgronden in Nederland lijken op een sumoworstelaar. Sterk in de ring, maar als je er een bergwandeling mee gaat maken, stelt het weinig voor. Het probleem van die worstelaar is dat hij op z’n 40e sterft aan hartkwalen.”
Er is nog veel werk aan de winkel
Vervolgens werkten de deelnemers in zes verschillende break out sessies de volgende thema’s uit: 1. Geef de bodem een stem, 2. Stop landdegradatie, 3. Verrijkende landbouw en 4. Stadsbodems. Input voor de TerrAgenda én werkafspraken tussen deelnemers werden verzameld.
Antoine Heideveld, directeur van Het Groene Brein, blikte terug op de bijeenkomst en benoemde twee rode lijnen: “Allereerst is er veel goede kennis over de bodem, maar die is versnipperd. We moeten investeren in een laagdrempelig systeem van kennis, maar dan wel bottom-based. Je moet starten bij de vragen die boeren, mensen van waterbedrijven of natuurbeheerders hebben. Ten tweede bestaat er nu een gebrek aan eigenaarschap op het verbeteren van de bodem. Wie is de aanjager van acties, projecten en initiatieven en overziet het geheel? Je zou per agendapunt van de TerrAgenda een eigenaar kunnen benoemen die aan de lat staat om zaken in beweging te houden en die je ook als aanspreekpunt kan zien.”
Uit een laatste poll bleek dat alle deelnemers zich graag willen inzetten om de TerrAgenda tot een succes te maken. Er is behoefte om de agenda, naast de inhoudelijke conclusies, te voorzien van duidelijke acties en krachtige afspraken. Daarnaast adviseerden veel deelnemers om de TerrAgenda slim te koppelen aan andere strategieën en agenda’s op andere thema’s, zoals de energietransitie, landbouw en klimaat.
————————————————————
Houd Het Groene Brein in de gaten, want we zullen binnenkort een white paper publiceren over landdegradatie in Nederland. Verder worden de uitkomsten van de bijeenkomst uitgewerkt in de TerrAgenda en een actieprogramma. Deze resultaten zullen eind november van dit jaar gepresenteerd worden tijdens bodemfestival Follow UP. Zo hopen wij en de andere partijen een duurzame bodem in Nederland hoger op ieders agenda te krijgen.
