Verkenning naar onderwijs over de energietransitie en circulaire economie
Verkenning naar onderwijs over de energietransitie en circulaire economie
De vraag
Door de energietransitie en de transitie naar een circulaire economie (CE) verandert de arbeidsmarkt. Banen krijgen een andere inhoud, er ontstaan nieuwe beroepen en werknemers hebben andere kennis en competenties nodig. In hoeverre bereidt het onderwijs hierop voor?
In opdracht van de Vereniging Hogescholen, VSNU, MBO Raad en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) heeft Het Groene Brein samen met de Coöperatie Leren voor Morgen een verkenning uitgevoerd naar onderwijs rondom de energietransitie en de CE in het mbo, hbo en wo.
De aanpak
In deze verkenning stonden drie vragen centraal:
- Wat is de relatie tussen deze transities en de arbeidsmarkt?
- Wat is de stand van zaken in het onderwijs van MBO, HBO en WO op het vlak van deze transities?
- Wat nodig is om het onderwijs beter te laten aansluiten op de arbeidsmarkt?
Via desk research heeft Het Groene Brein samen met Leren voor Morgen een overzicht gemaakt van opleidingen in mbo, hbo en wo die gaan over de energietransitie, CE of duurzaamheid in het algemeen.
Via interviews en een ronde-tafelbijeenkomst hebben we verkend wat de vraag is van de arbeidsmarkt naar onderwijs over deze transities, in hoeverre het huidige aanbod vanuit het onderwijs hierop ingaat en wat er nodig is om het onderwijs en de arbeidsmarkt beter op elkaar te laten aansluiten.
Het resultaat
Rapport verkenning
Hier is het rapport van de verkenning te vinden:
Het Groene Brein & Leren Voor Morgen. Onderwijs Over Energietransitie En Circulaire Economie
En lees de conclusies hieronder bij facts & figures.
Kaarten onderwijsaanbod over energietransitie en circulaire economie
Op deze mbo-kaart is het onderwijsaanbod over de energietransitie, CE en duurzaamheid te vinden in het mbo. Hierop zijn opleidingen, vakken, keuzedelen en leerlijnen te vinden die gaan over de energietransitie, CE en duurzaamheid in het algemeen.
Op deze hbo/wo-kaart is het onderwijsaanbod over de energietransitie, CE en duurzaamheid te vinden in het hbo en wo. Hierop zijn opleidingen, majors, minors en vakken te vinden.
In deze kaarten zijn (onderdelen van) opleidingen opgenomen waarin uit de beschrijving blijkt dat de CE, energietransitie en/of duurzaamheid een belangrijk onderdeel is (als subthema) of waaruit blijkt dat deze thema’s de kern vormen van het onderwijs (kernthema).
Gebruikte termen
CE:
De opleidingen, minoren en vakken in de richting van de circulaire economie zijn toegevoegd wanneer ze over het economische systeem van gesloten kringlopen gingen, zoals bijvoorbeeld over de businessmodellen van de circulaire economie of hoe materialen en grondstoffen kunnen worden hergebruikt en hun waarde zo min mogelijk verliezen. Daarbij is de volgende definitie van circulaire economie gehanteerd: ‘Een circulaire economie is een economisch systeem van gesloten kringlopen waarin grondstoffen, onderdelen en producten hun waarde zo min mogelijk verliezen, hernieuwbare energiebronnen worden gebruikt en systeemdenken centraal staat.’
Energietransitie:
De opleidingen, minoren en vakken in de richting van de energietransitie zijn alleen toegevoegd als ze ofwel over de transitie van energie, of over specifiek een van de duurzame energiebronnen zoals wind, zon of biomassa gingen.
Duurzaamheid (algemeen):
Duurzaamheid (algemeen) is een categorie waaronder energietransitie en circulaire economie vallen, dus wanneer de opleidingen, minoren en vakken in de richting van duurzaamheid (algemeen) zijn toebedeeld gaan deze niet specifiek over CE of de energietransitie, maar algemener over duurzame ontwikkelingen op het gebied van economische, sociale en leefomgevingsbehoeften, klimaatverandering en de wereld of steden of bijvoorbeeld voedselsystemen toekomstbestendig maken. Hierin spelen de CE en de energietransitie wel een rol.
Facts & Figures
Conclusie van de verkenning:
- In het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) en het hoger onderwijs (hbo en wo) is groeiende aandacht voor de energietransitie en de circulaire economie: er zijn meer volledige opleidingen dan een aantal jaar geleden en het aantal keuzedelen, minoren en keuzevakken groeit hard.
- Daarmee speelt het onderwijs in op de groeiende behoefte van de arbeidsmarkt, waar een grote vraag bestaat naar mensen met kennis en kunde op het vlak van de energietransitie en de circulaire economie.
- Om nog beter en met oog op toekomstige ontwikkelingen te kunnen voldoen aan deze sterk groeiende vraag is verdere flexibilisering van het onderwijs nodig.
- En wanneer het onderwijs in de regio de samenwerking met de praktijk verder versterkt zullen vraag en aanbod elkaar nog beter vinden.
Een verkenning naar onderwijs over de energietransitie en de circulaire economie
Over het projectEr is een groei in de integratie van de energietransitie en de transitie naar een circulaire economie in het onderwijs
