Impact volgens Renzo Akkerman

De logistieke sector is wellicht niet de eerste sector waar je aan denkt bij de Circulaire Economie, maar er liggen hier allerlei kansen en uitdagingen op het gebied van de CE, aldus Renzo Akkerman. Hij is Associate Professor in Operations Research and Logistics bij Wageningen Universiteit. Renzo is gespecialiseerd in logistiek in de voedingsmiddelenindustrie. Ook werkte hij samen met Het Groene Brein aan LogiCE, een groot project over logistiek in de circulaire economie.

Om even te beginnen: wat is volgens jou logistiek?

“Ik heb een brede definitie van logistiek. Ik gebruik ook vaker de term supply chain management: de infrastructuur tussen vraag en aanbod. Het ontwerpen van een logistiek netwerk is daar een onderdeel van, het aansturen van dat netwerk is er een onderdeel van, het afstemmen van verschillende partijen die daarin moeten samenwerken is er een onderdeel van… Maar transport, waar de meeste mensen aan denken bij logistiek, is daar maar één onderdeel van: wat wij onderzoeken in de logistiek is breder dan dat.”

Hoe werk jij samen met de praktijk?

“Het stukje praktijksamenwerking zit hem in de samenwerking met bedrijven en studenten. We lossen vragen uit de praktijk op door het als wetenschappelijke casus te gebruiken. Een voorbeeld daarvan is de afsluitende opdracht in een vak dat we met de praktijk hebben opgezet, met FrieslandCampina en DSM. Hier maakten de studenten een duurzamer alternatief, door bijvoorbeeld een knijpzakje yoghurt te maken dat volledig plantaardig is en hiervan de supply chain te ontwerpen en de carbon footprint te berekenen.

Het is eigenlijk heel logisch dat de logistiek veel samenwerkt met de praktijk: we zijn een soort ingenieurs, we willen vooral praktijkproblemen oplossen. Bijvoorbeeld door de food waste in de voedselindustrie tegen te gaan.”

Minder food waste, dat is dus een manier hoe de logistiek kan bijdragen aan duurzame doelen. Zijn er ook andere thema’s in de logistiek waar potentie op het gebied van duurzaamheid ligt?

“Zeker, dat hebben we onder andere onderzocht in het LogiCE project met het Groene Brein. Daar werden de logistieke uitdagingen in de CE in kaart gebracht. Een van de kernuitkomsten als aandachtspunt is het verschil tussen centrale en decentrale systemen. Reststromen zijn bijvoorbeeld vaak decentraal. Ga je dat allemaal decentraal ophalen en op een centrale plek verwerken? Of dat mogelijk is hangt van allerlei factoren af, bovendien komt er bij reststromen van biomassa of voeding een mate van tijdsdruk kijken waar je rekening mee moet houden. Dat leidt tot de vraag: hoe richt je dat logistieke proces dan in?”

Je werkt veel samen met de praktijk. De meeste leden werken naast die praktijksamenwerking, ook veel interdisciplinair samen. Hoe zit dat bij jou, is interdisciplinariteit een uitdaging voor de transitie naar de CE op het gebied van logistiek?

“Je kan waarschijnlijk zelfs zeggen dat interdisciplinair werken essentieel is. Als je het hebt over decentrale restwaarden verwaarden, iets wat we allemaal graag willen, dan moet het mogelijk zijn om dat technologisch op kleinere schaal waar te maken. Samenwerking tussen technologische innovaties en de logistieke systemen daaromheen die in reactie daarop veranderen, is dus heel belangrijk. Het één reageert op het ander. Dat zijn dus heel belangrijke interacties, wanneer je het hebt over circulaire innovaties.

Op dezelfde manier kan ik allerlei logistieke systemen verzinnen die goed in elkaar zitten en een goede carbon footprint hebben, maar je moet ook rekening houden met het consumentengedrag. Daarom werken mijn collega’s in onze projecten veel samen met onderzoekers die naar consumentengedrag kijken. Waar eerder in de keten de link met technologische disciplines belangrijk is, komt later de link met marketing en consumentengedrag kijken. Afhankelijk van waar je in de keten werkt, moet je dus de samenwerking met andere disciplines opzoeken.”